Katarakt Cerrahisi
Katarakt Nedir?
Gözümüzün iç kısmında doğuştan saydam bir mercek ya da lens bulunmaktadır. Bu doğal lensin (merceğin) saydamlığını kaybederek ışığı az geçirir bir hale gelmesi durumuna katarakt adı verilmektedir.
Katarakt ortaya çıktığında göze gelen ışık lensten geçip gözün arka kısmına rahatça geçemeyeceği için kişinin görmesinin bozulmasına neden olur. Bu durum ancak ameliyat ile etkili bir şekilde tedavi edilmektedir.
Katarakt Belirtileri Nelerdir?
Katarakt belirtileri aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz.
- Perdelenmiş, bulanık görme
- Gece görme seviyesinin azalması
- Işıklardan rahatsızlık duyulması
- Okuma ve diğer bazı aktivitelerde daha parlak ışığa ihtiyaç duyulması
- Işıkların etrafında halo (ışıklardan yansıyan ve ışınların etrafında olan renk halkası)
- Gözlük numaralarının ya da kontakt lens numaralarında sık sık değişiklik olması
- Renklerin soluk görülmesi
- Tek gözle çift görme şikayetinin başlaması
Sizde de yukarıda bahsettiğimiz katarakt belirtileri varsa fazla zaman harcamadan doktorunuza başvurun. Katarakt belirtileri başlamışsa ameliyat zamanı gelmiş demektir. Ancak yukarıda bahsettiğimiz katarakt belirtileri sadece katarakta özgü olmayıp başka bir göz sorunu ile ilişkili olabileceğini de unutmamak gerekir.
Katarakt Tedavisi Nasıl Yapılır?
Günümüzde kataraktın kesin tedavi şekli ameliyat ile olmaktadır. Kataraktın ameliyat dışında günümüzde etkili bir tedavisi bulunmamaktadır. Katarakt ameliyatında saydamlığını kaybetmiş olan lens modern fako cerrahisi ile göz dışına alınır ve yerine yapay, üretilmiş göz içi mercekleri yerleştirilir. Bazı hastalarımız ‘ben mercek yerleştirilmesini istemiyorum’ şeklinde ifadelerde bulunmaktadır. Katarakt ameliyatlarında göze mercek yerleştirilmesi zorunludur.
Katarakt Çeşitleri Nelerdir?
Katarakt genel olarak nedenlerine göre 3 ana grup altında incelenebilir.
- Yaşa bağlı: Doğal yaşlanma sürecinde gözümüzde bulunan lensin su içeriği azalır ve katarakt ortaya çıkar.
- Doğumsal nedenler: Kalıtımsal olarak bebeğe aktarılan bazı metabolik hastalıklara bağlı olarak yenidoğanda ve bebeklerde görülmektedir. Örneğin galaktozemi adı verilen kalıtımsal bir hastalık doğumsal katarakta neden olabilmektedir.
- İkincil Nedenler: Bazı ilaçların uzun süreli kullanımı (kortizon gibi), göze gelen darbeler, metabolik hastalıklar (diyabet gibi) sonucunda oluşan kataraktlardır.
Katarakta Neden Olan Risk Faktörleri Nelerdir?
Aşağıdaki risk faktörleri bir kişide katarakt ortaya çıkma ihtimalini artıran faktörlerdir. Bu risk grupları içinde iseniz ve yukarıda bahsettiğim katarakt belirtileri sizde de varsa muayene olmanızı öneriyorum.
- Yaş
- Şeker hastalığı (Diyabet)
- Güneş Işığına Fazla Maruziyet
- Sigara Kullanma
- Hipertansiyon
- Obezite
- Daha önce göz travması geçirmiş olma
- Daha önce göz ameliyatı olmuş olmak
- Kortizol içeren göz damlası ya da ilaçların kullanımı
- Aşırı alkol tüketimi
Katarakt Oluşumu Önlenebilir mi?
Günümüze kadar hiçbir bilimsel çalışma kataraktın kesin bir şekilde önlenebileceğini göstermemiştir. Bununla birlikte aşağıdaki önlemlerin etkili olabileceği düşünülmektedir.
- Düzenli göz muayenesi olun. Düzenli göz muayenesi sonucunda doktorunuz sizde katarakt oluşumunu hızlandıran bir durumu tespit edebilir ve bu konuda size bilgi verebilir.
- Sigarayı bırakın
- Şeker hastalığı, hipertansiyon gibi sistemik sağlık sorunlarını kontrol altına almanızın faydası olacaktır.
- Sebze ve meyve ağırlıklı bir beslenmeye geçin. Renkli meyve ve sebzeleri diyetinize eklediğinizde vitamin ve diğer besleyici maddeleri eklemiş oluruz. Bu da vücudumuza bol miktarda antioksidan ve vitamin aldığımız anlamına gelir. Günümüze kadar bilimsel çalışmalar antioksidan maddelerin katarakt oluşumunu azalttığını ispatlayamamıştır. Ancak yapılan büyük bir çalışma vitamin ve mineralden zengin bir beslenmenin katarakt oluşum hızını azalttığını göstermiştir. Meyve, sebzeler, vitamin ve mineral alımını artıran en etkili yoldur.
- Güneş gözlüğü kullanın. UV-B ışığını geçirmeyen güneş gözlüklerini kullanmak etkili olabilir.
- Alkol alımını azaltın.
Katarakt Tehlikeli Midir?
Katarakt tehlikeli bir hastalık değildir. Bunu hayati risk oluşturmayacağı anlamında ifade ediyoruz. Ancak kataraktın kişinin görmesi anlamında riske soktuğu durumlar vardır. Örneğin ameliyat olmak için çok uzun süre beklemek ameliyatı zorlaştırabilir. Bunun yanında göz tansiyonu olan bir gözde kataraktın varlığı da özellikli bir durumdur. İşte bu durumda ”katarakt tehlikeli mi?” sorusu anlam kazanmaktadır.